To γραφείο μας, χειρίστηκε υπόθεση τραυματισμού ηλικιωμένης γυναίκας, 80 ετών περίπου, η οποία μετά από τροχαίο ατύχημα παρουσίασε δυσκαμψία στο δεξιό της χέρι, γεγονός που καθιστούσε δυσχερή την αυτοεξυπηρέτηση της και την εκπλήρωση των βασικών καθημερινών της αναγκών, όπως η ένδυση, η προσωπική υγιεινή, η καθαριότητα του σπιτιού, η προετοιμασία του φαγητού της κλπ. Το Μονομελές Πρωτοδικείο της Αθήνας δέχτηκε ότι η εν λόγω γυναίκα χρειαζόταν την βοήθεια των τέκνων της για την πραγματοποίηση των ανωτέρων δραστηριοτήτων για χρονικό διάστημα 25 μηνών μετά το τροχαίο ατύχημα και επιδίκασε ανάλογο ποσό ως αποζημίωση πλασματικής δαπάνης οικιακής βοηθού.
Στην παράγραφο 3 του άρθρου 930 Α.Κ, ορίζεται ότι … η αξίωση αποζημίωσης δεν αποκλείεται από το λόγο ότι κάποιος άλλος έχει υποχρέωση να αποζημιώσει ή να διατρέφει αυτόν που αδικήθηκε.
Η ανικανότητα εξαιτίας της βλάβης του σώματος ή της υγείας του προσώπου μπορεί να αντιμετωπιστεί με διάφορους τρόπους και συγκεκριμένα είτε με την πρόσληψη οικιακής βοηθού ή αποκλειστικής νοσοκόμου είτε με την υπερένταση των προσπαθειών των λοιπών μελών της οικογένειας ή με ανάλογο περιορισμό των αναγκών τους. Η αντιμετώπιση αυτή δεν περιορίζει την αξίωση αποζημίωσης του παθόντος προσώπου. Ως προς την έκταση της αποζημίωσης, αυτή εξαρτάται από τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζεται η ανικανότητα. Έτσι, στην περίπτωση που προσλαμβάνεται άλλη υποκατάστατη δύναμη, η οποία αμείβεται σχετικώς, η αποζημίωση καθορίζεται από το ύψος της καταβαλλόμενης αμοιβής. Αν δεν προσλήφθηκε υποκατάστατη δύναμη και η ανικανότητα αντιμετωπίστηκε είτε με υπερένταση των προσπαθειών των λοιπών μελών της οικογένειας του παθόντος προσώπου ή με περιορισμό των αναγκών του ή με κάλυψη των τελευταίων από άλλα πρόσωπα, η αποζημίωση υπολογίζεται σύμφωνα με την πλασματική αμοιβή της υποκατάστατης δύναμης.
Ακολουθεί απόσπασμα από την σχετική απόφαση
«……………Κατά το ως άνω τροχαίο ατύχημα η ενάγουσα ,υπέστη σπειροειδές κάταγμα διάφυσης βραχιονίου ΔΕ. Νευροαγγειακά ακέραιη. Συνεστήθη εισαγωγή, την οποία αρνήθηκε. Εδόθησαν οδηγίες ελέγχου κερκιδικού νεύρου. Ετέθη γύψος και συνεστήθηκε επανεξέταση στα εξωτερικά ιατρεία στις 28-1 ότε και τοποθετήθηκε νάρθηκας. Επανεξετασθείσα η ενάγουσα στις 12-2-2013 διαπιστώθηκε καλή θέση του κατάγματος. Έλεγχος κερκιδικού κ.φ. και συνεστήθηκε επανέλεγχος σε 3 εβδομάδες (5-3-2013) στα τακτικά ιατρεία. (βλ. την από 22-1-2012 γνωμάτευση από το Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο «………» και τις όπισθεν αυτής σημειώσεις). Επίσης η ενάγουσα εξετάσθηκε στις 31-1-2014 στη Ορθοπαιδική του Γενικού Νοσοκομείου ……… στην οποία διαπιστώνεται ότι η ενάγουσα έφερε πωρωθέν κάταγμα μεσότητος βραχιονίου μετά από αναφερόμενο τροχαίο στις 22-1-2013 που αντιμετωπίστηκε συντηρητικά με νάρθηκα Sarmiento για 3 μήνες. Υποβλήθηκε σε ακτινολογικό έλεγχο κατά τον οποίο διαπιστώθηκε πωρωθέν κάταγμα βραχιονίου. Κλινικά παρουσιάζει δυσκαμψία ώμου ΔΕ ιδίως στην κάμψη και την απαγωγή. Ατροφία μυών ωμικής ζώνης και βραχίονα. Συστήθηκε φυσικοθεραπευτική αγωγή για 20 συνεδρίες και επανεκτίμηση για τη βελτίωση της κίνησης του ώμου (βλ. την με αριθμ. ,πρωτ. …2014 βεβαίωση του ως άνω νοσοκομείου). Περαιτέρω σύμφωνα με την από 20-3-2014 ιατρική βεβαίωση που προσκομίζει η ενάγουσα, εξέτασε την τελευταία ο ……, χειρουργός ορθοπαιδικός και σύμφωνα με αυτή κατά το γενόμενο στο ιατρείο του κλινικό έλεγχο διαπιστώθηκε ότι ο ακτινολογικός έλεγχος δείχνει πώρωση του κατάγματος του δεξιού βραχιονίου. Η κάμψη του δεξιού, ώμου είναι 70ο (ΦΤ 180ο ), η έξω στροφή είναι 15ο (ΦΤ 45ο), η στροφή είναι 20ο (ΦΤ 45ο). Λόγω της δυσκαμψίας έχει δημιουργηθεί ,ατροφία των μυών της ωμικής ζώνης και του βραχίονα. Περαιτέρω, σύμφωνα με την ίδια ως άνω γνωμάτευση, η ασθενής χρήζει βοήθειας από άλλο άτομο για τις οικιακές εργασίες, το πλύσιμο των ρούχων, το λουτρό του σώματος και την ένδυσή της. Η δυσχέρεια της για να αυτοεξυπηρετείται είναι μεγαλύτερη και λόγω του προχωρημένου της ηλικίας της. Τουλάχιστον για ένα έτος θα έχει ανάγκη από φροντίδα άλλου ατόμου. Κατόπιν αναμένεται ότι η κινητικότητα του ώμου θα βελτιωθεί. Η αναπηρία στην παρούσα φάση υπερβαίνει το 15% (βλ. την από 20-3-2014 ιατρική βεβαίωση του ορθοπαιδικού χειρουργού …….….). Επιπρόσθετα αποδείχθηκε ότι η ενάγουσα εξαιτίας του τραυματισμού της δεν κατέστη δυνατό να αυτοεξυπηρετείται, ενόψει ότι αυτή είναι δεξιόχειρας, για χρονικό διάστημα των τριών πρώτων μηνών έφερε γυψονάρθηκα και μετά κηδεμόνα, που περιόριζαν την κινητικότητα του χεριού της, ενώ και μετά την αφαίρεση του νάρθηκα εξακολούθησε να μην δύναται να αυτοεξυπηρετηθεί καθώς παρουσιάσθηκε ατροφία των μυών του ώμου και του βραχίονα και περιορισμός του εύρους κίνησης στην άρθρωση του βραχίονα κατά την έκταση και ειδικά κατά την απαγωγή. Κατά το χρονικό διάστημα που η ενάγουσα παρέμεινε στην Ελλάδα ήτοι μέχρι τις 26-2-2013 αναγκάσθηκε να δεχθεί τη βοήθεια της κόρης της …. Περαιτέρω και μετά την επιστροφή της στην Αλβανία η ενάγουσα δεν μπορούσε ένεκα του επίδικου τραυματισμού της να αυτοεξυπηρετείται και δη μέχρι το τέλος Απριλίου 2013, ότε και αφαίρεσε τον κηδεμόνα τύπου Sarmiento, αναγκάσθηκε να δεχθεί τις υπηρεσίες της κόρης της και του υιού της ,… . Επίσης και μετά την αφαίρεση του κηδεμόνα ενόψει ότι παρέμειναν προβλήματα κινητικότητας του βραχίονα κατά τα παραπάνω αποδειχθέντα, χρειάσθηκε να δεχθεί τις υπηρεσίες της κόρης και υιού της όχι σε εισοσιτετράωρη βάση πλην όμως καθημερινά προκειμένου να διεκπεραιώνουν εργασίες τις οποίες αδυνατούσε η ενάγουσα και δη προμήθεια αναγκαίων ειδών, προσωπική υγιεινή της ενάγουσας αλλά και της οικίας της και λοιπές καθημερινές οικιακές εργασίες. Τη βοήθεια αυτή τρίτων προσώπων λόγω της κατά τα ανωτέρω αδυναμίας της να αυτοεξυπηρετείται δέχθηκε η ενάγουσα και θα δεχθεί μέχρι το τέλος Μαρτίου του 2015 από τα παιδιά της σύμφωνα και με τα ανωτέρω αποδειχθέντα, τα οποία, με εντατικοποίηση των προσπαθειών τους, πρόσφεραν στην ενάγουσα τις σχετικές πρόσθετες υπηρεσίες θεραπαινίδας επιπλέον από αυτές που πρόσφεραν ως τέκνα στα πλαίσια των σχέσεων μεταξύ γονέων και τέκνων. Εξάλλου, το γεγονός ότι τις πιο πάνω υπηρεσίες κάλυψαν τόσο στην Αλβανία όσο και στην Ελλάδα τα παιδιά της ενάγουσας δεν μπορεί να οδηγεί σε ωφέλεια των υπόχρεων εναγομένων και σε αποφυγή καταβολής από αυτούς της σχετικής αποζημίωσης του ενάγοντος (βλ. σχετικώς ΑΠ 371/2001 Τμ. Δ ΝοΒ 2002, σελ. 347 ΕφΑθ 1425/1999 ΕπΣυγκΔ 2001, σελ. 284-286 -ΕφΑθ ,1377/1994 ΕλλΔνη 36, σελ. 645). Αν προσλάμβανε άλλο ειδικευμένο πρόσωπο προς παροχή των ως άνω υπηρεσιών θα δαπανούσε κατά τη συνήθη των πραγμάτων πορεία και την κοινή των ανθρώπων πείρα κατά μέσο όρο το ποσό των …. ευρώ μηνιαίως, ενόψει ότι οι υπηρεσίες πέραν του διαστήματος που έφερε τον κηδεμόνα δεν αφορούσαν εικοσιτετράωρη περιποίηση και εν μέρει αφορούν αποτίμηση υπηρεσιών σε χώρα με χαμηλότερο μηνιαίο μισθό και συνολικά για χρονικό διάστημα εικοσιπεντέμιση (25 1/2 ) μηνών το ποσό των (….. Χ 25 1/2 ,μήνες=) ….. ευρώ, της καταβολής του οποίου ποσού δεν απαλλάσσεται ο υπόχρεος προς αποζημίωση κατ’ άρθρο 930 § 3 ΑΚ, αφού η οικειοθελής εκ μέρους των τέκνων προσφορά των υπηρεσιών αυτών δεν αποβαίνει σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 930 § 3 ΑΚ, προς όφελός του απορριπτόμενου του σχετικού αγωγικού κονδυλίου ως προς το υπερβάλλον ως υπερβολικού……………»